YÖK Başkanı Yekta Saraç: Kılavuzda üniversitelerin karnesi olacak

YÖK Başkanı Prof. Dr. Yekta Saraç, konuya ilişkin şu açıklamaları yaptı:

HER ŞEY BİLİNÇLİ TERCİH İÇİN

Yeni YÖK olarak tercih kılavuzunda çok önemli iki değişikliğe de imza atıyoruz. Bu sene merkezi sınavlarda üniversitelerin mezunlarının başarılarını belirteceğiz. Adaylar, tercih etmeyi düşündükleri üniversitelerin o programından mezun olanların başarılarını artık görebilecek. Örneğin tıp fakültesini tercih edecek bir aday gitmeyi düşündüğü üniversitenin tıp fakültelsi mezunlarının, o programdaki akademisyen sayısı dışında, merkezi sınavlardaki başarılarını da görebilecek.

Kılavuzda şunlar olacak:

Programın adı, öğrenim süresi, puan türü, genel kontenjan, özel koşullar, başarı sırası, ek puan başarı sırası, en küçük puan; prof, doçent ve yard. doç. sayısı; programın akredite olduğu kurum, (o üniversite mezunlarının merkezi sınavdaki başarılarını gösteren) merkezi sınav sonuçları, Tıpta Uzmanlık Eğitimi Giriş Sınavı, Diş Hekimliği Uzmanlık Eğitimi Giriş Sınavı, Adalet Bakanlığı Adli Yargı Hâkim ve Savcı Adaylığı Sınavı, Kamu Personel Seçme Sınavı...

Devreye sokacağımız diğer yenilik ise üniversitelerin programlarının hangilerinin akredite edilip edilmediğine dair bilgi. Bu bilgi üniversitelerimizi bir yarışa, kalitede rekabete yöneltecek. Üniversitelerimiz bunun için verdikleri eğitim öğretimi daha da iyileştirme yolunda gayret sarf edecek. Verilen eğitimin YÖK’ün dışından bağımsız kurumlarca değerlendirilmesinde büyük yarar var. Bu süreç programların niteliğinin yükselmesini de peşi sıra getirecek. 

Akreditasyon, ilgili programa ait yeterlilikler esaslı ve uluslararası kalite güvencesi normlarının da referans alınarak düzenlendiği ilke ve esaslar dahilinde kurulca tescil yetkisi verilen ajanslar tarafından tanınma sürecidir. Program akreditasyonu, zorunlu olmayıp, kurumların kendi istek ve talepleri esaslı olacak. YÖK olarak bu süreci teşvik etmeye yönelik olarak akredite olan programları bu sene tercih kılavuzunda belirtme konusunda bir karar aldık. Bu sürecin mezunların istihdam edilebilirliğine önemli katkıda bulunması bekleniyor ve bu şekilde yükseköğretim kurumlarımızda ‘daimi tekamül esaslı’, yani sürekli iyileşme temelli bir kalite güvence sisteminin oluşmasını hedefliyoruz. Bu da kurumlarımızın daha şeffaf, hesap verebilir ve rekabetçi bir yapıya dönüşmesi sürecine katkı sağlayacak.

VERİLER PAYLAŞILACAK

Öğrencilerin bilinçli tercih yapmasını sağlamak için geçen sene lisans programlarındaki öğretim üyeleri sayısını cesaretle kamuoyu ile paylaşmıştık. Bu sene de bu bilgileri adaylar ve bütün Türkiye ile paylaşacağız. Artık adaylar girmek istedikleri programlar arasında bir karşılaştırma yapabilecekler. Elimizdeki bütün verileri kamuoyu ile paylaşmaya devam edeceğiz. Sistemin, akademik hayatın güçlü ve zayıf yönleri, Türk bilim hayatının birikimi, üniversiteleri dönüştüren nedenler bu verilerle görülebilir. Yaptıklarımızın amacı sistemi özeleştiri yapabilir ve kendi kendini iyileştirebilir hale getirmek. Bu o kadar cesaretli bir iş ki! Bu sene de yayınladığımız veriler ile bir ölçüde üniversitelerin karnelerini, dolayısıyla da bir ölçüde YÖK’ün karnesini adaylara ve velilere biz sunuyoruz.

KALİTE KURULU ÇALIŞIYOR

Uluslararası kuruluşları Kalite Kurulumuz belirledi. Pek çok üniversitemiz yurtdışından 1000’e yakın programın akredite edildiğini bize iletti. Biz de bunların değerlendirmesini Kalite Kurulu’na bıraktık. Kurul, uluslararası 108 kuruluşu belirledi.

Yurtdışında pür ticari akredite kuruluşlarını eledi.

Türkiye’de bu konuda bir farkındalık oluşturmaya başladık. Bütün dünyada olduğu gibi mühendislik, sağlık ve diğer alanlarda da çok yakın bir zamanda mezun olunan üniversite sorulur hale gelecek. Üniversitedeki o programın aynı addaki diğer üniversitelerin programlarına göre faik tarafı, kazandırılan yetkinlik açısından üstün olup olmadığı önemli olacak. Akreditasyon burada devreye girecek.

Artık akredite edilen programlara anne baba ve çocuklar bir başka nazarla bakacak. Piyasa da bunu değerlendirecek. Eğitimin niteliğinin kontrol edildiği ve kontrol edildikten sonra bir belgenin verildiği görülecek. Bu aslında yükseköğretimde kalite sürecimizde devrim gibi bir gelişme. Akredite olmayan programlar bu lige yükselmek ve akredite olmak için gerekli şartları sağlamaya kendilerini zorlayacaklar. Çünkü YÖK’ün şartları başlangıç, girdi esaslı. Mükemmeliyeti arayan şartlar değil. Biz ise sistemin kendini iyileştirmesini istiyoruz.

Ülkemizde onbinlerce program var. Bir kısmı lisansüstü, bir kısmı lisans ve ön lisans programı. Birbiriyle benzer programlar da bulunuyor. Aynı içerikte, aynı yeterlikleri sağladığı iddiasıyla ortaya çıkan farklı adda programlar olabiliyor. Bunların arz talep dengesi bir müddet sonra dengelenecek. Hatta bazı programlar için eşitlenmeye başladı bile. Bütün dünyada olduğu gibi bizim ülkemizde de artık farklılıklar, yetkinlikler, kalite aranmaya başlayacak.

443 AKREDİTE PROGRAM YER ALACAK

Kılavuzda yer verilecek olan ulusal akreditasyon ajansları tarafından akredite edilen 335 programın alanlara dağılımı şöyle: 227’si mühendislik, 52’si fen ve edebiyat, 27’si tıp, 10’u eczacılık, 9’u psikoloji, 6’sı mimarlık ve 4’ü veterinerlik programı. Ulusal akreditasyon kurumları YÖK tarafından yetkilendirilen kuruluşlar.

Uluslararası akreditasyon ajansları tarafından akredite edilmiş olan 108 programın alanlara göre dağılımı ise şöyle: 74’ü mühendislik; 29’u işletme, iktisat, pazarlama, muhasebe; 1’i hukuk, 1’i eczacılık, 1’i moleküler biyoloji ve genetik, 1’i iç mimarlık, 1’i ise İngilizce öğretmenliği. Toplamda 443 akredite program kılavuzda yer alacak. Bunların 335’i ulusal, 108’i de uluslararası akreditasyon kuruluşları tarafından akredite edilen programlar.