Engellilerin mutluğu için önce onları evlerinden çıkararak kent yaşamına katacak projelere ağırlık veren ve 2005 yılında “Engelli Dostu Belediye” ünvanı alan İzmir Büyükşehir Belediyesi, 2010 yılını “Engelliler Yılı” olarak ilan ettiği İzmir’de şimdi de Türkiye’ye öncü olacak bir proje başlatıyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi, Türkiye’de ilk kez “Uluslararası Engellilerin Kentsel Sorunları ve Çözümleri” konulu bir kongre düzenleyecek. ENGELSİZMİR 2013 Kongresi, 30 Ekim – 3 Kasım 2013 tarihleri arasında İzmir Uluslar arası Fuar Alanı’nda düzenlenecek. Kongre kapsamında İzmir, Türkiye’de engelliler için Stratejik Plan hazırlayan ilk belediye olacak.
Engellilerin sorunlarına büyük ölçüde çözüm getirmesi beklenen düzenlemeleri içeren bir dizi çalışmanın da başlangıcı olacak kongre ile ilgili bir basın toplantısı düzenleyen İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, bilime dayalı ve katılımcı bir anlayışla ortaya konan stratejik planlarla kenti yönettiklerini, böylelikle hedefe daha kolay ulaştıkları belirterek, engelliler için hazırlanacak stratejik planın bu anlamda önemine değindi. Engelli ailelerinin çocuklarını bırakıp nefes alabilmeleri için Buca’da 65 bin metrekare alan üzerinde kuracakları Sosyal Yaşam Kampüsü’nde “Engelli Konukevi” kuracaklarını belirten Başkan Kocaoğlu, “Stratejik Plan’da engelliler için yapmak istediğimiz çalışmaları ortaya koyacağız. İzmir’in gerçekten engelsiz bir kent olması, engellilerin kentin tüm nimetlerinden faydalanır hale gelmesi için çıktığımız bu yolda tüm İzmirliler’in desteğine ihtiyacımız var. Mutlaka başaracağız. Planlı programlı şekilde engelleri aşacağız” diye konuştu.
Proje ihtiyaçtan doğdu
2013 yılı Haziran ayında Dünya Sağlık Örgütü’nün teknik toplantısının İzmir’de yapılacağını hatırlatan Başkan Kocaoğlu, engellilere karşı toplumsal farkındalığı artıracak uluslararası kongrenin teması sağlık olan EXPO sürecine de ciddi katkı sağlayacağını söyledi. 2005 yılında çıkarılan Engelliler Yasası’nda öngörülen 7 yıllık sürenin uzatıldığına da değinen Başkan Aziz Kocaoğlu, şöyle devam etti: “Hiçbir kentimiz tamamen bu düzenlemeye hazırlıklı değildi. Biz de hazırlıklıyız desek doğru olmaz. Bu kongreyi yapma amacımız ve hazırlayacağımız stratejik plan gösteriyor ki, biz engelliler konusunda köklü bir işe kalkmışız ve bu sorunu halletmemiz gerekiyor. Bu projede de bu ihtiyaçtan doğmuştur”.
Kongre ve fuar birlikte olacak
Düzenlenecek kongreye ilişkin genel bilgiler veren Kongre Başkanı Dr. Levent Köstem ise kentin engellilere uygun yenilenmesi için bu kongrenin bir dönüm noktası olacağını belirtti. Kongreyi, “İzmir için bir fırsat” olarak tanımlayan Köstem, “Türkiye’de pek çok kentte yenileme projeleri yapılıyor ama önemli kısmında engellilere yönelik bir düzenleme yok. Hazırlayacağımız stratejik planla, kuracağımız kurullarla yapılacak olan kent yenileme projelerinde engellilerin ön plana çıkmasını arzu ediyoruz. 5 gün sürecek kongrede kentsel anlamda, hukuksal anlamda, standartlar anlamında engellilerin sorunları yurt dışındaki örneklerle ele alınacak. Ayrıca engellilere ve yaşlılara yönelik araçların tanıtıldığı bir fuar olacak. Kongreye katılımları için yurt içinden ve yurt dışından çeşitli kurum ve kuruluşlarla görüşüyoruz. Stratejik Plan ise kongreden önce hazırlanmış olacak” diye konuştu.
Tarihi Havagazı Fabrikası’ndaki toplantıya İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, ve Dr. Levent Köstem’in yanı sıra kongrenin düzenlenmesine katkı koyan İzmir Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Serpil Baran, İzmir Büyükşehir Belediyesi Meclis Başkan Vekili Prof. Dr. Adnan Akyarlı, İzmir Kent Konseyi Genel Sekreteri Prof. Dr. Gülgün Tosun, İzmir Büyükşehir Belediyesi Meclis Üyesi Av. Murat Bakan Ali Rıza Çakmak ve Cihat Çoşkun, DEÜ Tıp Fakültesi Nöroloji Ana Bilim Dalı’ndan Prof. Egemen İdiman, E.Ü İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi Murat Ünal, İZFAŞ Genel Müdürü Mehmet Şakir Örs, Dr. Ziya Güneş, İzmir Kent Konseyi Engelliler Meclisi Başkanı Süleyman Er, EngelsİZMİR Soysal Komite Üyesi Akın Kozan, Uluslar arası Nöroloji Derneği’nden Prof. Dr. Saffet Mutluer ve gazeteci Nesrin Çoşkun katıldı.
Dünyada ve Türkiye’de engelliler…
Engellilik; doğuştan ya da kaza veya uzun süren bir hastalık sonucunda oluşan bedensel, zihinsel, duygusal ve sosyal yeteneklerin kaybı olarak tanımlanmaktadır.
Dünya nüfusunun yaklaşık %10’u, başka bir deyişle 650 milyon kişi engellidir.
Türkiye nüfusunun 12.28’i Oleybet engellidir. Ortopedik, görme, işitme, dil ve konuşma engelliler ile zihinsel engellilerin oranı %2.58 iken süreğen hastalığı nedeniyle engelli olanların oranı ise %9,7’dir.
Ülkemiz nüfusunun, yaklaşık 8.5 milyonu engelli yurttaşlarımızdan oluşmaktadır.
Türkiye’de Engelliler için Yasal Düzenlemeler…
5378 sayılı Özürlüler ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun; 2′nci maddesinde,
Kamu kurum ve kuruluşlarına ait mevcut resmî yapıların, mevcut tüm yol, kaldırım, yaya geçidi, açık ve yeşil alanlar, spor alanları ve benzeri sosyal ve kültürel altyapı alanları ile gerçek ve tüzel kişiler tarafından yapılmış ve umuma açık hizmet veren her türlü yapıların özürlülerin erişebilirliğine uygun duruma getirileceği;
Geçici 3′üncü maddesinde de, Büyükşehir belediyeleri ve belediyelerin, kendilerince sunulan veya denetimlerindeki toplu taşıma hizmetlerinin özürlülerin kullanımına uyumunu sağlayacağı hüküm altına alınmıştır.
Bu uygulamaların gerçekleştirilmesi için tanınan 7 yıllık süre 1.7.2012 tarihinde dolacaktır.
Kongrenin amacı:
İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından düzenlenecek olan ENGELSİZMİR 2013 Kongresi’nin temel amacı, engellilerin kentsel yaşamın tüm boyutlarına katılıp, katkıda bulunmasının olanaklarını İzmir örneğinde tartışmaya açmaktır.
Kongre; ülkemizdeki kentlerin şehircilik anlamında engellilere yönelik düzenlenmemiş olması, engelli haklarının yeterince bilinmemesi ve engelli hemşehrilerin kentsel yaşama katılımını sağlayacak düzenlemelerin yetersizliği veri alınarak, bu sorunlara çözüm üretmek amacıyla yapılacaktır.
Engellilerin kentsel yaşamına daha etkin ve aktif katılımına yönelik fırsatların ve yapıların bir kongrede tartışılması, ilgili bilim insanlarını, uluslararası, ulusal ve yerel ölçekteki örgütleri ve kurumları biraraya getirerek, birbirlerinin tecrübelerinden yararlanarak yeni çözüm yollarının tartışmaya açılmasını sağlayacaktır.
Kongrenin tarihi: 30 Ekim 3 Kasım 2013
Kongrenin Formatı:
ENGELSİZMİR 2013 bilimsel bir kongre olmasının yanında, kentsel yaşamda engellileri görünür kılacak bir dizi sosyal etkinlikler ve düzenlenecek fuarı da kapsamaktadır.
Kongre : Engellilerin sorunlarının tartışıldığı, kentsel mimari, sosyal hakları, kanuni haklarının konferans ve bildiri olarak sunulduğu bu platformda, yapılmış olan ve yapılmakta olan projeler STK lar ve belediyeler, odalar tarafından yayınlanacaktır. Teknik açıdan poster sunumlar da kullanılabilir.
Sosyal aktiviteler : Engellilerin yaptıkları değişik sporları uygulamalı olarak gösteren ve yapılan sporun ne olduğunu ve koşullarını çok kısa olarak anlatan sokak gösterilerinin yapılması ve bu amaçla, ünlü sporcu ve sanatçıların farkındalık yaratma amacıyla spor müsabakalarına katılımının sağlanması hedeflenmektedir. Ayrıca engelli hemşehriler ve aileleri ile birlikte, engellileri kentsel yaşama dahil etme adına çeşitli sosyal aktivitelerin yapılması, “Engellere Sessiz Kalma” adı altında amatör müzik gruplarının konserlerinin de organize edilmesi planlanmaktadır.
Ticari Sergi: Bu bölüm engelli otomobilleri, tekerlekli arabalar, ortopedik malzemeler, rehabilitasyon malzemelerini vs içeren fuar mantığı ile organize edilecektir. Fizik tedavi ve rehabilitasyon merkezleri ve kliniklerinin yanısıra özel eğitim merkezleri de kendilerini tanıtabileceklerdir. Yine fuar mantığı ile yapılacak olan bu bölümde engelli dernekleri ve STK lar, Engellilerle ilgili kentsel çözüm üreticileri de yer alabilecektir.
Kongre konu başlıkları:
Engelli Hakları
◦ Eğitim Hakkı
◦ Sağlık Hakkı
◦ Tüketici Hakları
Evrensel Dizayn
◦ Kentsel Tasarım
◦ Çevresel Mimari ve Erişim Hakkı
◦ Kentsel Dönüşüm ve Engelliler
◦ Engellilerle İlgili Standartlar
Türkiyede ve Kalkınmış Ülkelerde Engelli hakları
Engellileri Topluma kazandırma çözümleri
Yaşlılık ve Engellilik
Ulaşım ve Trafik
Engellilerin Kentsel Yaşama Katılımı
Hukuk ve Siyaset
Bilişim ve Erişilebilirlik
İstihdam
Spor
Turizm
GÜZEL SANATLAR (Kente yayılacak Moda, Heykel, Resim Sergileri, Atölyeler)
Kongrenin düzenleyicileri: İzmir Büyükşehir Belediyesi & İZFAŞ
Hedef Kongre Paydaşları:
BM
UNICEF
T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı / Özürlü ve Yaşlı Hizmetleri Gen.Md.lüğü
T.C.İzmir Valiliği
Sağlıklı Kentler Birliği
İzmir Kent Konseyi
MS (Multipl Skleroz) Derneği
İZSU
UKOME
ESHOT
İZULAŞ
ÜNİBEL
METRO
İZBAN
Hedef Kongre Destekçileri:
Izmir’deki Üniversiteler
Izmir Acil Tıp Derneği
Engelliler Federasyonu
İzmir Ticaret Odası
İzmir Sanayi Odası
Expo Sekreterliği
Altay Spor kulübü
İzmir Tabip Odası
İlçe ve Belde Belediyeler
TMMOB
İzmir Barosu
Kongrenin hedef kitlesi:
Uluslararası Örgütler ve konunun uzmanları
Engelli yurttaşlar ve aileleri
İzmirli hemşehriler
Başlıca STK’lar
Toplum Bilimciler
Belediyeler ve ilgili birimleri
İzmir’in kardeş kentleri
Akademisyenler
Hukukçular
Kent Bilimciler
Engelli Vatandaşlara yönelik çözüm üreten ticari firmalar (kent yapılanması ya da bireysel çözümler)
Kongrenin Kurulları:
Kongre Onursal Başkanı : Aziz Kocaoğlu – İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı
Kongre Onur Konukları : (Siyasi Partilerin Engelli Vekilleri)
AKP:
CHP:
MHP:
BDP:
Kongre Başkanı :
Doç.Dr.Levent Köstem – İBB Meclis Üyesi
KOMİTELER;
Kongre Sekreterya Komitesi
Komite Başkanı: Uz.Dr.Ziya T. Güneş – Uzman Doktor
Komite 2.Başkanı: Prof.Dr.Gülgün Tosun – E.Ü.Kent Konseyi
Kongre Düzenleme, Yürütme ve Organizasyon Komitesi
Kongre Bilimsel Komite
Kongre Tanıtım Komitesi
Kongre Sosyal Komitesi
Kongre Spor Komitesi
Kongre Gençlik Komitesi
Kongre Uluslararası İlişkiler Komitesi